گرچه عوامل مختلف به حدي در جامعه حضور فعال دارند که نمي‌توان به سادگي گفت کدام جريان در بروز چنين شرايطي نقش اصلي و اساسي را دارد، اما اينکه کساني بخواهند همه تقصيرها را گردن جريان اصلاحات بيندازند بسيار بي‌انصافي و خارج از منطق است.