ضرورت نگاه همه‌جانبه به مقوله افزایش قیمت بنزین

افزايش قيمت بنزين موضوعي چند وجهي است و يک‌ وجه ندارد. يک وجه اينکه ما روزانه حدود يکصد ميليون ليتر بنزين مصرف مي‌کنيم و شدت مصرف‌مان نسبت به کشورهاي ديگر و حتي کشورهاي توسعه يافته به صورت نسبي بالاتر است.

بحث سر اين است که راه حل جبران اين قضيه بالابردن قيمت است يا مساله خودروسازها؟ به مردم خودرويي تحويل مي‌دهند که به جاي اينکه 6 ليتر بنزين مصرف کند 10 تا 12 ليتر مصرف مي‌کند و حالا خودروسازها خود را اصلاح نکنند و از مردم بخواهيم که بنزين را گران‌تر بخرند که مصرف کمتر شود؟

توصيه‌اي که يک مقدار دور از منطق به نظر مي‌رسد. خودروساز نبايد خودرويي توليد کند که آثار منفي داشته باشد؛ اين يک اصل است.

بحث دوم اذعان رئيس‌جمهور محترم است که بايد به 18 ميليون خانوار کمک معيشتي کرد. يعني قدرت خريد 70 درصد جمعيت با هزينه‌هايشان جور درنمي‌آيد.

درحالي که قرار است به قدرت خريد 70 درصد از جمعيت، 55 هزار تومان اضافه شود، اگر کالاي متناسبي در مقابلش باشد شايد به نحوي جبران کند ولي اگر براي تنظيم و توزيع و نظارت کالا به دست مردم با قيمت‌هاي مناسب‌تر نباشد، آيا سرکنگبين صفرا نخواهد فزود؟

طبق محاسبات بانک مرکزي تورم 4 درصد بالا مي‌رود اما تورم مجموعه 300قلم کالاست ولي در معيشت مردم چقدر اثر خواهد کرد؟ روي غذا، برنج، گوشت و ميوه مردم چقدر اثر خواهد کرد؟

در رابطه با وضعيت سيستم حمل و نقل کشور هرچند يک جدول کاري درست کرده‌اند ولي در عين حال جمع کثيري جزو اين شبکه قرار نمي‌گيرند و اين باعث مي‌شود حجم هزينه‌ها بالا برود.

در حال حاضر اطرافمان در سوريه، لبنان، عراق و جاهاي ديگر با همين شيوه که مردم بحق مشکلات اقتصادي و اشتغال و فساد داشتند، اعتراض مسالمت‌آميز صورت گرفت ولي جريانات بدخواه آتش بپا کردند و شاهد بوديم در عراق و لبنان دست به چه کارهايي زدند.

در شرايطي که اطرافمان اينگونه است، نبايد ما پاس بدهيم که دشمنان کشور بکوبند و از اين نظر است که گفته مي‌شود بهتر است متناسب با واقعيت‌ها حرکت کنيم.

فراموش نکنيم طرح خوب اگر در موقع خودش انجام شود، خوب است. بهترين کار همين بود که در برنامه سوم قرار بود انجام شود و سالي 10 درصد به قيمت‌ها اضافه شود اما متاسفانه برخي اجازه ندادند اين کار تدريجي صورت پذيرد.

در واقع ما به حسابرسي سياست‌ها نياز داريم و چند سال قبل مقاله‌اي تحت عنوان حسابرسي نسل‌ها نوشتم که همانطور که حسابرسي مالي و مديريت داريم، يک حسابرسي سياست‌ها هم داشته باشيم و سياستي که مثبت يا منفي اعمال کرديم، درست بود يا غلط بود که بعدها آن را ديگر اجرا نکنند.

اين درحالي است که تقريبا در بسياري از کشورها اين نوع حسابرسي عملياتي مي‌شود. آنچه الان هست يک موضوع چندجانبه است و همه ابعادش بايد دست به دست هم دهند.

دولت از اين زاويه نگاه مي‌کند که درآمد حاصل از اين افزايش را صرف هزينه‌هاي دولتي و جاري نخواهد کرد و همه اين مبلغ را به کساني که قدرت خريد ندارند، باز مي‌گرداند. اما به‌زعم دولت اين تعداد 70 درصد جامعه را شامل مي‌شوند.

برگرداندن اين مبلغ و مديريت و عملياتي کردنش درحالي است که از اين طرف گراني صورت مي‌پذيرد اما از آن طرف صحبت از احتمال به ميان مي‌آيد. هرچند گفته مي‌شود ظرف 10 روز آينده اين پول به مردم داده خواهد شد.

اگر جمع‌بندي مثبت و منفي عملياتي کردن اين طرح است، نمي‌شود جز اينکه به صورت جامع و همه‌جانبه به آن نگاه کنيم. اگر تک بعدي نگاه کنيم، همين است که صداي همگان درمي‌آيد.

صداي مراجع، مردم، مجلس درآمده و پس‌فردا ممکن است خود اين موضوع به حادثه‌اي بينجامد که افزايش قيمت بنزين مشکل ثانوي شود. اگر اين موضوع همه‌جانبه تمهيد نشده، خوب است فاصله‌اي بيندازند تا آن امور سامان پيدا کند. يعني کالا به اندازه کافي باشد و نظام توزيع و مديريتي به درستي صورت پذيرد.

*رئیس سابق اتاق بازرگانی تهران

انتهای پیام/*

ضرورت نگاه همه‌جانبه به مقوله افزایش قیمت بنزین

نسبیت گرایی فرهنگی

ایدئولوژی سیاسی چیست؟

۱۰ پرسش بی‌پاسخ از دکتر ظریف

مجید رضائیان: محدوديت‌های رسانه‌ای برداشته نشود راه‌ حل معقول و منطقی برای سيستم نخواهد بود