plusresetminus
تاریخ انتشارسه شنبه ۱۶ مهر ۱۳۹۸ - ۰۸:۵۰
کد مطلب : ۴۹۶۲

فرصت‌های از ‏دست‏ رفته در عراق

جلال خوش‌چهره*
علایم بحران مشروعیت و اعتبار در عراق از ماه‌ها پیش و با تظاهرات اعتراضی در بصره و دیگر شهرهای این کشور بروز یافت. آن هنگام باید زنگ‌های هشدار همه طرف‌ها را هشیار می‌کرد؛ وقتی که ترکیبی از همین مردم، شعارهایی با همین مضمون علیه فساد و کمبودها سر دادند.
فرصت‌های از ‏دست‏ رفته در عراق
اعتراض جوانان عراقی در بستری از واقعیت‌های جاری قابل تفسیر و تحلیل است. مطالبات آنان را باید فارغ از سوداگری تبلیغات قدرت‌های بیرونی و ابن‌الوقت‌های داخلی این کشور، در میان اصلی‌ترین شعارهای‏شان شناسایی کرد و براین اساس به قضاوت و گمانه‌زنی درباره پیامدهای آن پرداخت.
براساس قرائن، میانگین سنی معترضان عراقی 16 تا 22 سال است. به عبارت دیگر درحالی‏که رقم بیکاری در عراق به 29‌درصد قد کشیده و چنین می‌نماید که از هر سه نفر عراقی یک نفر بیکار است؛ جامعه جوان اما زخمی و خسته از دهه‌ها جنگ و ناامنی و گستره فساد، هیچ روزنه امید‏بخشی را پیش‌رو ندارد. جریان‌ها و احزاب سیاسی از سال 2003 میلادی؛ یعنی زمان سقوط رژیم بعثی، همچنان برای سهم‌خواهی بیشتر از کیک قدرت و ثروت به جدال مشغولند. آنان پاسخ روشنی برای اختلاس 431 میلیارد دلاری در سال‌های سپری‏شده ندارند و یا نمی‌دهند. بهداشت و درمان همچنان فقیر است و خاموشی‌های 12‌ساعته در روز نمی‌تواند توجیه‌گر چرایی این وضع برای کشوری باشد که اکنون بیشترین درآمد نفتی را پس از عربستان و امارات در منطقه دارد اما رتبه آن از حیث فساد، دوازدهمین در جهان است. کشاورزی در وضعی به مراتب بدتر قرار دارد و رتبه جهانی آن از نظر درآمد سرانه از تولید ناخالص ملی 136 است.
دولت «عادل عبدالمهدی» همه تلاش خود را برای ایجاد موازنه مثبت در سیاست‌ داخلی و خارجی در خدمت به برون‏رفت کشور از وضع فلاکت‏بار جاری به عمل آورده، اما مشکل زمان از‏دست‏رفته‌ای است که بی‌تردید همه طرف‌ها اعم از احزاب، دولت‌ها و مجالس این کشور در آن نقش داشته‌اند. همین مهم سبب شده تا احزاب، نخبگان سیاسی و فرهنگی نه‏تنها مرجعیت و محبوبیت خود را در کنترل و مدیریت اوضاع از دست بدهند؛ بلکه به شکلی تهدید‌آمیز ثباتِ کشور در معرض موج‌سواری فرصت‏طلبانی قرار گیرد که همواره بخشی از مشکل و دردسر در این کشور بوده‌اند تا اینکه بخشی از راه‏حل باشند.
علایم بحران مشروعیت و اعتبار در عراق از ماه‌ها پیش و با تظاهرات اعتراضی در بصره و دیگر شهرهای این کشور بروز یافت. آن هنگام باید زنگ‌های هشدار همه طرف‌ها را هشیار می‌کرد؛ وقتی که ترکیبی از همین مردم، شعارهایی با همین مضمون علیه فساد و کمبودها سر دادند. کاهش مشارکت مردم در انتخابات پارلمانی که به 37‌درصد تقلیل یافت؛ بلاتکلیفی تقریباً نه‌ماهه در تشکیل مجلس و دعوای کشدار و کسالت‌بار در تعیین ریاست پارلمان که به عصبانیت اجتماعی انجامید، اقدام‌های فرساینده و ایذایی علیه دولت منتخب و ناکارآمد کردن آن در پاسخ سریع و موثر به مطالبات مردم و به همراه آن جنگ با داعش و جریان‌های بی‌ثبات‏کننده و... فرصت‌ها و زمان را برای چاره‌جویی در بزنگاه کنونی از نه‏تنها دولت، بلکه همه گروه‌ها و احزاب گرفته است. اکنون نخبگان عراقی که در همه سال‌های سپری‏شده دستی در بروز وضع جاری داشته‌اند، نیک دریافته‌اند که «زود، دیر می‌شود» اگر فرصت‌ها ارزان و تنها برای منافع محدود هدر شود.
جوانان عراقی می‌خواهند زندگی کنند؛ مانند همه مردمی که از امنیت و امید در دیگر نقاط جهان برخوردارند. شعارهای آنان اعتراضی است به زمان از‏دست‏رفته‌ای که در صورت استمرار وضع جاری، نسل‌های پس از آنان را نیز دستخوش رنج کنونی خواهد کرد. پاسخ به اعتراض معترضان نه مقابله و نه موج‌سواری ابن‌الوقت‌هایی است که تنها بحران را تشدید می‌کنند. درک و به رسمیت شناختن مطالبات واقعی جوانان شورشی و ایجاد اعتبار برای کسب اعتماد عمومی با ارائه راه‌حل‌های موثر می‌تواند به مهار و مدیریت اوضاع در عراق کمک کند. استقرار آرامش‌های نسبی فریبنده خواهد بود اگر همانند تجربه اعتراض‌های گذشته، تصور شود؛ این نیز گذشت.
*روزنامه نگار و تحلیل گر سیاسی 
انتهای پیام/*
۳
مرجع : ابتکار
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما