در ضرورت تغییر مسیر اداره امور شهر

از زمانی كه شهر مدرن و به تبع آن شهرداری در اشكال جدید آن، شكل گرفته است، تا مدت زمانی طولانی در اكثر شهرهای جهان، نه شهرها «شهری برای همه« بوده اند و نه شهرداری ها به صورت برابر به همه شهروندان خدمت رسانی كرده اند . همزمان با رشد تكنولوژی، افزایش جمعیت، پیدایش گسترده مسئله مهاجرت و اهمیت یافتن چگونگی گردش سرمایه در شهرها، مسئله نابرابری در شهرها در ابعاد مختلف گسترش یافت. فضاهای عمومی شهرها، نظیر آسمان و زمین، به دلیل نیاز شهرداری ها به درآمد برای اداره شــهر، به مرور در حجم وسیعی از دسترس عمو...
توسعه شهرها به امور كالبدی محدود شد و نظام های منافعی شكل گرفت كه در نتیجه آن انسان و به خصوص فرودستان، زنان و اقلیت های قومی و مذهبی به حاشیه رفتند. تا مدت زمانی طولانی تصور می شــد فقط با ساخت برج و بارو ، بزرگراه و مراكز تجاری می توان كیفیت زندگی مناسب را برای شهروندان محقق كرد. اكثر شهرهای مهم جهان، با این مسائل دســت كم تا دوره ای روبه رو بوده اند . وضعیت شهرها در كشــورهای جهان ســوم نیز از این قاعده كلی مستثنی نبوده است. از سویی به دلیل تداوم همین مسائل و فشــار افكار عمومی و نقد منتقدان، هرگز مسیر بازاندیشی در باب شیوه های اداره شهر در سطح جهانی متوقف نشده و ایده های نوین جهت تحقق برابری و كیفیت زندگی بهتر همواره متولد شــده و موضوع بحث قرار گرفته اند. در ایران، پیروزی انقلاب اسـلامی به عنوان یكی از مهمترین تحولات انسانی قرن بیســتم، كه آرمان عدالت اجتماعی برآمده از جهت گیری های اجتماعی اســلام، یكی از اصلی ترین شعارهای مردم در آن بوده است، بازاندیشی در شیوه های اداره كشور در مسیر افزایش كیفیت زندگی برای همگان و برخورداری برابر شهروندان از امكانات و خدمات را به عنوان یكی از مهمترین رســالتهای انقلابی مســئولان ایجاب می كرد. به همین دلیل بود كه در بخش هایی از اصل چهل و سوم قانون اساسی، موارد زیر به طور كلی مورد تأكید قرار گرفت: « تامین نیازهای اساسی: مسكن، خوراك، پوشــاك، بهداشت، درمان، آموزش و پرورش و امكانات لازم برای تشكیل خانواده برای همه.
-تأمین شــرایط و امكانات كار برای همه به منظور رسیدن به اشتغال كامل و قرار دادن وسایل كار در اختیار همه كسانی كه قادر به كارند ولی وسایل كار ندارند، در شكل تعاونی، از راه وام بدون بهره یا هر راه مشــروع دیگر كه نه به تمركز و تداول ثروت در دســت افراد و گروه های خاص منتهی شــود و نه دولت را به صورت یك كارفرمای بزرگ مطلق درآورد.
- تنظیم برنامه اقتصادی كشــور به صورتی كه شــكل و محتوا و ساعت كار چنان باشد كه هر فرد عالوه بر تالش شغلی، فرصت و توان كافی برای خودسازی معنوی، سیاسی و اجتماعی و شــركت فعال در رهبری كشــور و افزایش مهارت و ابتكار داشته باشد.
- رعایت آزادی انتخاب شــغل و عدم اجبــار افراد به كاری معیــن و جلوگیری از بهره كشی از كار دیگری. »
متأســفانه وقوع جنگ تحمیلی و مواجه شدن كشــور با افزایش سریع جمعیت و همزمان با آن كمبود منابع برای اداره كشــور، سیاســت فروش شهرها به عنوان اصلی ترین مسیر تامین منابع برای اداره شهر تثبیت شد و مشاركت شهروندان در ساخت «شهری برای همه» و توجه به تحقق مفاد اصل چهل و سوم قانون اساسی را به حاشیه برد. امروز اما، بر همگان آشكار شده است كه تداوم اداره شهر به شیوه های سابق دیگر ممكن نیست. نه فقط تهران كه سایر كلانشهرها و حتی شهرهای كوچكتر ما نیز به مرور با مشكلات تهران در سطوح مختلف روبه رو خواهند شد. گذشــته تهران، آینده شــهرهای دیگر كشور اســت. چه بخواهیم و چــه نخواهیم چگونگی تداوم حیات روستاهای ما نیز شدیدا وابسته به سرنوشت شهرهاست. به همین دلیل تهران، شهری ملی است و مســائل آن نیز باید ملی درنظر گرفته شود. ایده تهران «شــهری برای همه» و به دنبال آن تغییر منابع درآمدی شــهر، پس گرفتن حوزه های عمومــی متعلق به شــهروندان، به رسمیت شناختن حقوق آنان بر شهر، افزایش كیفیت زندگی، به مركز آوردن انسان از یكسو و كالبد، بزرگراه و خودرو را برای خدمت به او خواستن از سوی دیگر و حركت به سمت شكل گیری سه جانبه گرایی یعنی توازن میان منافع دولت، شهروندان و سرمایه گذاران در اداره شــهر، همگی در دوره جدید مدیریت شــهری در راســتای تغییر ریل گذاری اداره شــهر و به تبع آن تأثیرگذاری بر مسیر توسعه ملی مطرح شده اند. ایده هایی كه قرار است تغییر ساختارهای اداره شهر را با مشاركت شهروندان رقم زنند و تغییر رفتار همگان از مسئولان گرفته تا ساكنان شهرها را در راستای مسئولیت پذیری بیشتر طلب كنند. ما می خواهیم تهران را به گونه ای اداره كنیم كه همه شهروندان به عدالت از همه امكانات شهری برخوردار شوند و در ساخت و توسعه شــهر، امكان اظهارنظر و فراتر از آن، امكان اعمال نظر داشته باشند. ازاین رو، «تهران شــهری برای همه» صرفا یك شعار و صرفا جهت اداره شهر تهران نیست بلكه چشم اندازی جدید برای تغییر رویكرد اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی شهرهای كشور است كه می بایست در سطح ملی و به صورت فراگیر دنبال شود. در پایان روز شهرداری ها و دهیاری ها را گرامی داشته و از خدمات شبانه روزی كاركنان پرتلاش و خدوم این مجموعه تقدیر و تشــكر كرده و از خداوند منان آرزوی توفیق روزافزون و سلامتی برای تك تك آنها دارم.
*شهردار تهران
انتهای پیام/*

در ضرورت تغییر مسیر اداره امور شهر

نسبیت گرایی فرهنگی

ایدئولوژی سیاسی چیست؟

۱۰ پرسش بی‌پاسخ از دکتر ظریف

مجید رضائیان: محدوديت‌های رسانه‌ای برداشته نشود راه‌ حل معقول و منطقی برای سيستم نخواهد بود