plusresetminus
تاریخ انتشارسه شنبه ۱۷ ارديبهشت ۱۳۹۸ - ۰۶:۴۰
کد مطلب : ۱۷۴۶

به شماره افتادن شکیبایی ایران

دیاکو حسینی*
واکنش دیرهنگام و توأم با صبر و بخشندگی ایران به تخطی از برجام، همچنان ملایم و خویشتندارانه است و گویا هنوز تلاشی درون چارچوب‌های حقوقی توافق است اما در عین حال، آزمایشی برای سنجیدن اراده‌های واقعی به عمل به تعهدات و باز نگه داشتن درهای مذاکرات شرافتمندانه هم هست. درهایی که یکی پس از دیگری بسته می‌شوند؛ باز نگه داشتن آخرین آنها به کشورهایی بستگی دارد که هنوز صلح را به جنگ ترجیح می‌دهند.
به شماره افتادن شکیبایی ایران
ظاهراً هشدارهای مکرر مقامات ایرانی به ایالات متحده و اتحادیه اروپا درباره پیامدهای نقض برجام مؤثر نبودند و این بی اعتنایی‌ها سرانجام ایران را ناگزیر کرد که گام‌های اصولی‌تری را به تلافی و جبران عدم پایبندی طرف‌های اروپایی و امریکا بردارد. هدف از این گام‌ها که می‌تواند از تعلیق و معکوس کردن برخی از تعهدات ایران در برجام آغاز شده و با تداوم رفتارهای خصمانه امریکا شدت بیشتری به خود بگیرد، رساندن پیامی روشن به همه کشورهایی است که تعهدات شان را نادیده گرفته‌اند. این تمایل قوی ایران در متعهد ماندن به توافقات و پیمان‌های بین‌المللی به معنای تحمل ابدی و خویشتنداری نامحدود در برابر قصور در انجام تعهدات، رفتارهای غیرمسئولانه  یا تحریک‌آمیز نیست. هرچند که تصمیم ایران صرفاً متوقف کردن برخی از همکاری‌های مرتبط با فعالیت‌های هسته‌ای و مطابق با سازوکارهای قانونی برجام است، اما در صورت تغییر رویه ایالات متحده در پیگیری تحریم‌های یکجانبه و همچنین بی عملی آزار دهنده کشورهای اروپایی در برابر این قانون‌شکنی آشکار، به سرعت می‌تواند به دامنه گسترده‌تری از انتخاب‌هایی سرایت کند که جهان را به دوران پیش از برجام بازمی‌گرداند؛ با این تفاوت که هیچ چشم‌انداز دیگری برای دستیابی به توافق میان ایران و غرب وجود نخواهد داشت.
 استراتژی ایران در مواجهه با قلدری ایالات متحده، نمی‌تواند محدود به این کشور باشد. دیر یا زود، صبر جمهوری اسلامی ایران در برخورد با متحدان امریکا در منطقه که از نخستین روزهای توافق هسته‌ای به خرابکاری در آن سرگرم بوده‌اند و اکنون بی‌محابا از سیاست‌های ستیزه جویانه واشنگتن حمایت می‌کنند نیز لبریز خواهد شد. با این وجود، در این مرحله به نظر می‌رسد که ایران مایل به بستن درهای گفت‌وگو حتی با ایالات متحده نیست و این روش مواجهه جدید که حاکی از در پیش گرفتن شکیبایی گزینشی با امریکا و متحدان اوست، در راستای تقویت کردن امیدواری به اصلاح و تعدیل سیاست‌های خطرناک امریکا و بازگشت به میز مذاکرات در شرایطی است که طرفین به ملزومات یک دیالوگ سازنده، صادقانه و ثمربخش پایبند باشند. امریکای ترامپ باید از این عقیده رؤیاگونه دست بردارد که می‌تواند با آنچه فشار حداکثری نامیده می‌شود، ایران را به تسلیم وادار کند یا مروج ناامنی سیاسی و اجتماعی در ایران شود. نه تنها این، بلکه حتی سیاست‌های منطقه‌ای ایران نیز تحت تاثیر تحریم‌ها قرار نخواهد گرفت. امروز می‌دانیم که جمهوری اسلامی ایران به انگیزه بی‌سابقه‌ای برای تحکیم سنگرهای منطقه‌ای در برابر ماجراجویی‌های احتمالی امریکا مجهز است. به همین ترتیب، کشورهای اروپایی باید این فرض سست را رها کنند که ایران چاره‌ای جز ماندن در توافق هسته‌ای ندارد. آنها از راه این فرض نادرست که محصول شناخت ناقص از پویایی‌های سیاسی در ایران است، عجله‌ای در عمل به تعهدات‌شان نداشته‌اند. تصمیم جدید ایران، حامل این پیام به آنهاست که فروپاشی برجام بیش از آنچه فکر می‌کردیم به ما نزدیک است. واکنش دیرهنگام و توأم با صبر و بخشندگی ایران به تخطی از برجام، همچنان ملایم و خویشتندارانه است و گویا هنوز تلاشی درون چارچوب‌های حقوقی توافق است اما در عین حال، آزمایشی برای سنجیدن اراده‌های واقعی به عمل به تعهدات و باز نگه داشتن درهای مذاکرات شرافتمندانه هم هست. درهایی که یکی پس از دیگری بسته می‌شوند؛ باز نگه داشتن آخرین آنها به کشورهایی بستگی دارد که هنوز صلح را به جنگ ترجیح می‌دهند.
انتهای پیام /*
*مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسی‌های استراتژیک
۱
مرجع : ایران -98/02/17
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما